ଭୁବନେଶ୍ୱର : ପୁରୀର ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମକୁ ବୈକୁଣ୍ଠ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ କରାଯାଏ । ଯାହାକି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଅବତାର ଜଗନ୍ନାଥ, ତାଙ୍କ ଭାଇ ବଳଭଦ୍ର ଏବଂ ଭଉଣୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କର ଲୀଳା ଭୂମି ଅଟେ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଜଗନ୍ନାଥ ରଥ ଯାତ୍ରା ଆଶାଢ ମାସର ଶୁକ୍ଲ ପକ୍ଷର ଦ୍ୱିତୀୟ ତିଥିରେ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ବର୍ଷ ରଥ ଯାତ୍ରା 1 ଜୁଲାଇ 2022 ରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି । ଭଉଣୀ ସୁଭଦ୍ରା ଏବଂ ଭାଇ ବଳଭଦ୍ର ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସହ ରଥରେ ମାଉସୀ ଘର ଭ୍ରମଣ କରିବାକୁ ଯିବେ ।
ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ଅନେକ ରହସ୍ୟ ଅଛି ଯାହା ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେହି ସମାଧାନ କରିପାରି ନାହାଁନ୍ତି । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଆଜି ବି ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ହୃଦୟ ଏଠାରେ ବସିଥିବା ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତିରେ ଧଡ଼ଧଡ଼ ହେଉଅଛି । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହା ପଛର ରହସ୍ୟ କ’ଣ ଏବଂ 12 ବର୍ଷରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତି ବଦଳାଇବା ସମୟରେ କାହିଁକି ବନ୍ଧାଯାଇଥାଏ ପୂଜାରୀଙ୍କ ଆଖି ।
ପୌରାଣିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ବିଷ୍ଣୁ ଦ୍ୱାପର ଯୁଗରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ରୂପରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । କାରଣ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ମାନବ ରୂପରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ, ପ୍ରକୃତିର ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦେହ ତ୍ୟାଗ କଲେ, ପାଣ୍ଡବ ତାଙ୍କର ଶେଷ ରୀତିନୀତି କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଘଟଣା ଘଟିଲା, କାନହାଙ୍କ ପୁରା ଶରୀର ପଞ୍ଚ ତତ୍ୱରେ ବିଲୀନ ହେଲା କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ହୃଦୟ ଧଡ଼ଧଡ଼ ହେଉଥିଲା ।
ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ହୃଦୟ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତିରେ ସୁରକ୍ଷିତ ଅଛି । ପ୍ରଭୁଙ୍କର ଏହି ହୃଦୟ ଅଂଶକୁ ବ୍ରହ୍ମ ପଦାର୍ଥ କୁହାଯାଏ । ମନ୍ଦିରର ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ, ଯେତେବେଳେ ପ୍ରତି 12 ବର୍ଷରେ ମନ୍ଦିରର ପ୍ରତିମା ବଦଳାଯାଏ, ସେତେବେଳେ ଏହି ବ୍ରହ୍ମ ପଦାର୍ଥକୁ ପୁରୁଣା ମୂର୍ତ୍ତିରୁ ବାହାର କରି ନୂତନ ପ୍ରତିମା ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ କଠୋର ନିୟମ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ।
ଯେତେବେଳେ ନୂତନ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଥାପିତ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଏହି ମନ୍ଦିରର ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ଅନ୍ଧାର କରାଯାଏ । ଏହା ସହିତ ଯେଉଁ ପୂଜାରୀ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ, ତାହାର ଆଖିରେ ପଟି ବନ୍ଧା ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ତାହାର ହାତରେ କପଡା ଗୁଡାଯାଇଥାଏ । କୁହାଯାଏ ଯେ ଯିଏ ଏହି ରୀତିନୀତି ଦେଖେ ସେ ମରିଯାଏ ।